علوم رایانش و فناوری اطلاعات

ارائه فرایندی ناب - چابک برای مدیریت پورتفولیو پروژه‌های نرم‌افزاری در سازمان بنادر و دریانوردی ایران (ویژه نامه تحول دیجیتال)

نویسندگان

سازمان بنادر و دریانوردی کشور، تهران، ایران, دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

چکیده

دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) سازمان بنادر و دریانوردی پروژه‌های زیادی را جهت برآورده کردن نیازمندی‌های ذی‌نفعان مختلف در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات انجام می‌دهد. برای اینکه انجام این پروژه‌ها همسو با اهداف استراتژیک سازمان باشد و از منابع سازمان به صورت کارا استفاده شود، دفتر فاوا نیازمند فرایندی مدون جهت انتخاب صحیح پروژه‌ها و تعداد صحیح پروژه‌های فعال در بازه‌های زمانی مشخص است. برای این منظور، فرایندی برای مدیریت پورتفولیوی پروژه‌های این دفتر ارائه شده است. فرایند انتخاب، اولویت‌بندی، و نظارت بر پروژه‌های سازمانی با هدف تحقق اهداف استراتژیک سازمان در اصطلاح فرایند مدیریت پورتفولیو نامیده می‌شود. در فرایند پیشنهادی، ساختار پورتفولیوی پروژه‌های دفتر فاوا شامل تعدادی پروژه به عنوان عنصر اصلی است که خود در سطح بالاتر در قالب برنامه‌ها دسته‌بندی می‌شوند. هر برنامه مجموعه‌ای از پروژه‌های مشابه یا مرتبط است که نوعاً با هم مدیریت یا هماهنگ می‌شوند. فرایند پیشنهادی برای مدیریت پورتفولیو، مبتنی بر اصول چابکی و ناب ارائه شده است تا از چابکی کسب ‌و کار دفتر فاوا نیز پشتیبانی کند. فرایند پیشنهادی دارای چهار زیرفرایند است که جزئیات آن‌ها در این مقاله توضیح داده خواهند شد: 1) زیرفرایند تأمین (بررسی منافع) مالی و تعیین استراتژی، 2) زیرفرایند عملیات چابک، 3) زیرفرایند اداره کردن پورتفولیو به روش ناب، و 4) زیرفرایند اجرای پروژه / برنامه (از دید پورتفولیو). با توجه به اینکه پیاده‌سازی یک فرایند جدید بصورت یک‌باره چالش برانگیز است، مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها و الزامات نهادینه‌سازی فرایند نیز تدوین شدند تا فرایند پیشنهادی به تدریج در دفتر فاوا پیاده‌سازی شود. جهت ارزیابی فرایند پیشنهادی نیز بعضی از دستورالعمل‌ها و الزامات مشخص شده در دفتر فاوا اجرایی شدند.

کلیدواژه‌ها

  • [1] H. Levine, Project portfolio management: A practical guide to selecting projects, managing portfolios, and maximizing benefits, John Wiley & Sons, 2005.
  • [2] R. Cooper, S. Edgett, and E. Kleinschmidt, "Portfolio management in new product development: Lessons from the leaders-I, " Research Technology Management, vol. 40, no. 5, pp. 16-28, 1997.
  • [3] R. Cooper, S. Edgett, and E. Kleinschmidt, "New problems, new solutions: Making portfolio management more effective, " Research Technology Management, vol. 43, no. 2, pp. 18-33, 2000.
  • [4] R. Cooper, S. Edgett, and E. Kleinschmidt, "Portfolio management for new product development: Results of an industry practices study," R&D Management, vol. 31, no. 4, pp. 361-380, 2001.
  • [5] K. Artto, and P. Dietrich, "Strategic business management through multiple projects," In: Morris, P. (Ed.), The Wiley guide to managing projects, pp. 144-176, 2004.
  • [6] A. Shenhar, D. Milosevic, D. Dvir, and H. Thamhain, Linking project management to business strategy, Project Management Institute, 2007.
  • [7] M. LaBrosse, "Project portfolio management," Employment relations today, vol. 37, no. 2, pp. 75-79, 2010.
  • [8] G. I. Kendall, and S. C. Rollins, Advanced project portfolio management and the PMO: Multiplying ROI at warp speed, J. Ross Publishing, 2003.
  • [9] R. G. Cooper, S. J. Edgett, and E. J. Kleinschmidt, "New product portfolio management: Practices and performance," Journal of product innovation management, vol. 16, no. 4, pp. 333-351, 1999.
  • [10] D. Cleland, "The strategic context of projects," In: Dye, L.D., and Pennypacker, J.S. (Eds.), Project Portfolio Management: Selecting and Prioritizing Projects for Competitive Advantage, pp. 3-22, 1999.
  • [11] P. Dietrich, and P. Lehtonen, "Successful management of strategic intentions through multiple projects-reflections from empirical study," International Journal of Project Management, vol. 23, no. 5, pp. 386-391, 2005.
  • [12] T. Grundy, "Strategic project management and strategic behaviour," International Journal of Project Management, vol. 18, no. 2, pp. 93-104, 2000.
  • [13] A. Shenhar, D. Dvir, O. Levy, and A. Maltz, "Project success: A multidimensional strategic concept," Long Range Planning, vol. 34, no. 6, pp. 699-725, 2001.
  • [14] S. Srivannaboon, and D. Milosevic, "A two-way influence between business strategy and project management," International Journal of Project Management, vol. 24, no. 6, pp. 493-505, 2006.
  • [15] C. Stettina, and J. Hörz, "Agile portfolio management: An empirical perspective on the practice in use," International Journal of Project Management, vol. 33, no. 1, pp. 140-152, 2015.
  • [16] VersionOne Inc., "The 11th Annual state of agile report," https://explore.versionone.com/state-of- agile/versionone-11th-annual-state-of-agile-report-2, 2017.
  • [17] B. Boehm, and R. Turner, "Management challenges to implementing agile processes in traditional development organizations," IEEE Software, vol. 22, no. 5, pp. 30-39, 2005.
  • [18] U. Eklund, H. Holmström Olsson, and N. J. Strøm, "Industrial challenges of scaling agile in mass-produced embedded systems," In: Dingsøyr, T., Moe, N. B., Tonelli, R., Counsell, S., Gencel, C., and Petersen, K. (Eds.), Lecture Notes in Business Information Processing, pp. 30-42, 2014.
  • [19] O. Uludag, M. Kleehaus, X. Xu, and F. Matthes, "Investigating the role of architects in scaling agile frameworks," Proc. IEEE Intl Conf. Enterprise Distributed Object Computing, pp. 123-132, 2017.
  • [20] A. Komus, and M. Kuberg, "Abschlussbericht status quo agile 2016/2017: 3. Studie über erfolg und anwendungsformen von agilen methoden," https://www.gpm-ipma.de/fileadmin/user_upload/GPM/ Know-How/Studie_Status_Quo_Agile_2017.pdf, 2017.
  • [21] Scrum Inc., "Scrum of Scrums," https://www.scruminc.com/scrum-of-scrums/, 2017.
  • [22] C. Larman, and B. Vodde, Large-scale Scrum: More with LeSS, Addison-Wesley Professional, 2016.
  • [23] V. Grgić, "Descaling organizations With LeSS," https://less.works/blog/2015/05/08/less-scaling-descaling-organizations-with-less.html, 2015.
  • [24] S. W. Ambler, and M. Lines, "Scaling agile software development tactically: Disciplined Agile Delivery at scale, " https://disciplinedagileconsortium.org/resources/Whitepapers/Tactical%20Agility%20at%20Scale.pdf, 2016.
  • [25] S. W. Ambler, and M. Lines, "Scaling agile software development," DisciplinedAgileConsortium.org, 2017.
  • [26] Scaled Agile Inc., "SAFe 4.0 Introduction," http://www.scaledagileframework.com/introduction-to-safe/, 2016.
  • [27] A. Grundler, and M. Westner, "Scaling agile frameworks vs. traditional project portfolio management," Proc. Intl Conf. Internet Technologies & Society and Sustainability, Technology and Education, pp. 51-62, 2019.
  • [28] J. Rothman, Manage your project portfolio: Increase your capacity and finish more projects, Pragmatic Bookshelf, 2016.
  • [29] J. Rothman, Agile and lean program management: Scaling collaboration across the organization, Practical Ink, 2016.
  • [30] Monday, https://monday.com/, 2020.
  • [31] Wrike, https://www.wrike.com/, 2020.
  • [32] Project Manager, https://www.projectmanager.com/, 2020.
  • [33] Jira, https://www.atlassian.com/software/jira, 2020.
  • [34] Trello, https://www.projectmanager.com/, 2020.
  • [35] Asana, https://asana.com/, accessed June 2020.
  • [36] Smartsheet, https://www.smartsheet.com/, 2020.
  • [37] Project Place, https://www.planview.com/, 2020.
علوم رایانش و فناوری اطلاعات
دوره 19، شماره 2
پاییز و زمستان
آذر 1400